Gizlilik kraldır: Zcash anonim kripto birimi listelerinin en üstüne çıkabilir mi?

Gizlilik kraldır: Zcash anonim kripto birimi listelerinin en üstüne çıkabilir mi?

Son güncelleme: Temmuz 26, 2018

Son zamanlarda popülaritesi artan kripto para birimlerinden bir diğeri de Zcash (ZEC)’tir. Zec to USD paritesinde yaşanan artışla birlikte bu yazımızda Zcash ve onun anonim olma özelliğinden bahsetmeye ve bu konuyu irdelemeye çalışacağız. Temel olarak 5 alt başlık halinde inceleyeceğimiz Zcash hakkında bilgi almak istiyor ve yatırımlarınızı bu yöne çevirmeyi düşünüyorsanız bu yazımızı okumanızda büyük fayda var. Lafı çok fazla uzatmadan gelin hemen konuya geçelim:

Zcash nedir?

Zcash’in ne olduğunu daha iyi anlamak için öncelikle Bitcoin (BTC) kripto para biriminin anonim olma özelliğinden bahsetmek faydalı olacaktır. Bilindiği üzere, Bitcoin ile yapılan bütün işlemler anonim olma özelliğine sahiptir. Fakat bu demek değildir ki; Bitcoin ile yapılan hiçbir işlem kayıt altına alınmaz ve bu işlemlerin hiçbirine ulaşılamaz.

Aslına bakacak olursak; Bitcoin ile yapılan bütün işlemler dijital ortamda bazı defterler aracılığıyla kayıt altına alınmaktadır. Bu bilgiler şeffaftır ve herkes tarafından incelenebilir. Bu noktada, Bitcoin’in anonimliği sorgulanabilir fakat her ne kadar bütün işlemler kayıt altına alınsa da bu işlemlerin kim tarafından yapıldığı belli değildir. Bitcoin ile yapılan işlemlerin “anonim” olma özelliği de buradan gelmektedir.

Her ne kadar kaydedilen işlemlerin kimin tarafından yapıldığı bilinmese de çok çok düşük bir ihtimalle, bazı programlar kullanılarak bu işlemlerin sahipleri ortaya çıkarılabilir. Zcash (ZEC) kripto para birimi işte bu eksikliği ortadan kaldırmayı amaçlamaktadır. Çok düşük bir ihtimal de olsa, Bitcoin’in anonim olma özelliği tehlikeye girebilir. Fakat söz konusu Zcash olunca, bu durum ortadan kalkmakta ve anonimlik ön plana çıkmaktadır. Zcash, yapılan işlemlerin dışarıdan görüntülenmesini engelleyerek gizliliğini hat safhaya ulaştırmıştır.

Zcash’in ortaya çıkış serüveni

Zcash henüz çok yeni bir kripto para birimi. 2016 yılının Ekim ayında tanıtılan Zcash kripto para piyasalarına hızlı bir giriş yapmıştır. Peki piyasada hali hazırda onca kripto para birimi bulunuyorken Zcash’in üretilmesinin nedeni nedir? Bu sorunun aslında birçok cevabı olabilir. Fakat bu soruya verilebilecek en iyi cevap, “tam güvenlikli bir kripto para birimine duyulan ihtiyaç” olacaktır.

48 yaşındaki Amerikalı programcı Zooko Wilcox Zcash bu kripto para biriminin yazılımcısı olarak biliniyor. Zerocoin Electric Coin adlı firmanın CEO’luğunu yapan Wicox, Zcash’in üreticisi olarak lanse ediliyor. Yine de, Zcash’i üreten ekibin, John Hopkins Üniversite’sinde çalışan bilim insanlarının ve diğer birçok yazılım uzmanının Zcash’in üretimi konusunda büyük pay sahibi olduğu birçokları tarafından sürekli dile getirilmektedir.

Zcash’in üretim amaçlarından bir diğerinin de yasal yollarla gönderilemeyen ödemelerin kolay bir şekilde aktarılması olduğu söylenmektedir. Sonuç olarak, Zcash’in üretilmesinin iki temel amacı olduğunu söyleyebiliriz:

  • Tam güvenlikli bir kripto para birimi üretmek.
  • Yasal yolla gönderilemeyen veya gönderilirken onlarca prosedürden geçmesi gereken ödemelerin kolay bir şekilde yapılmasını sağlamak.

Zcash’in Bitcoin ile Benzer ve Farklı Yönleri

Zcash’in de bir kripto para birimi olduğu düşünüldüğünde diğer kripto para birimleri ile benzer ve farklı yönleri olması doğaldır. En bilindik kripto para birimlerinden biri olan Bitcoin ile kıyaslandığında temel olarak bazı farklılıklar ve benzerlikler olduğunu söyleyebiliriz. Zcash ve Bitcoin’in farklılıklarını listeleyecek olursak:

  • Bitcoin “dijital para” olarak adlandırılırken Zcash “özel dijital para” olarak adlandırılmaktadır.
  • Bitcoin ile yapılan bütün işlemler şeffaf bir şekilde herkes tarafından gözetlenebilirken Zcash ile yapılan işlemler tamamen gizli kalmaktadır.
  • Bitcoin “madencilik” yöntemi ile üretilirken Zcash “kurucu ödüllü madencilik” yöntemi ile üretilmektedir.

Bitcoin ve Zcash’in temel farklılıklarından bahsettiğimize göre temel benzerliklerine de göz atabiliriz:

  • Her iki kripto para birimi de merkeziyetsiz olma, yani hiçbir merkezi otoriteye bağlı olmama özelliğine sahiptir.
  • Her iki kripto para birimi de kullanıcılarının taleplerine göre değer kazanıp, kaybetmektedir.
  • Her iki kripto para birimi de madencilik yolu ile üretilmektedir. Her ne kadar madencilik sistemleri değişkenlik gösterse de sonuç olarak Ripple kripto para biriminde olduğu gibi bir şirket tarafından değil madenciler tarafından üretilmektedir.

Zcash anonim olma özelliği

Zcash’in anonimliği ve gizliliği yazımızın temel konusunu oluşturmaktadır. Bu bağlamda, bu konuyu derinlemesine incelemekte fayda var. Öncelikle, Zcash zk-SNARKs olarak adlandırılan sıfır-bilgi doğrulama sistemini kullanmaktadır. Zk-SNARK “Zero-Knowledge Succinct Non-Interactive Argument of Knowledge” yani “Sıfır-Bilgi Kısa Etkileşimsiz Bilgi Varsayımı” anlamına gelmektedir.

Zcash için her ne kadar gizlilik ön planda olsa da isteyen kullanıcıların bilgileri kamuya açık hale getirilebilmektedir. Bunun en büyük avantajı; Zcash ile ödeme yapan veya alan, kısacası Zcash’i ticaret için kullanan firma ve şirketlerin denetimi yapılırken her şeyin şeffaf bir şekilde görülebilmesinin sağlanmasıdır.

Bu noktada Zcash ile yapılan işlemlerin nasıl gözüktüğüne bir bakalım. Hatta buna bakmadan önce, Bitcoin işlemlerinin nasıl gözüktüğünü bilmek farkı anlamak açısından faydalı olacaktır. Bitcoin ile yapılan işlemler temel olarak şu şekilde düşünülebilir:

  • “A” adresi “B” adresine “C” miktar Bitcoin gönderdi.

Örnek işlemde görüldüğü gibi işlemin hangi cüzdan ile yapıldığı, işlemin tutarı gibi bilgiler açık bir şekilde görülmektedir. Bununlar beraber, bu cüzdanların sahiplerinin kim olduğu konusunda hiçbir veri bulunmamaktadır.

Zcash ile yapılan işlemleri de şu şekilde düşünmek mümkündür:

  • “bilinmeyen” adres “bilinmeyen” adrese “bilinmeyen” miktarda Bitcoin gönderdi.

Görüldüğü üzere Zcash ile yapılan hiçbir işlem hiçbir şekilde takip edilememektedir. Zcash’in en gizli ve en güvenli kripto para birimlerinden biri olmasının temel nedeni de budur.

Zcash’in tarihsel değerlenmeleri

Zcash’in 2016 yılında üretilmeye ve dolayısıyla kripto para birimi borsalarında işlem görmeye başladığından bahsetmiştik. Tarihsel değerlenmelerini incelemek de faydalı olacaktır.

Zcash (Zec), değerlenme açısından belki de kripto para borsalarındaki en ilginç yapıya sahip kripto para birimlerinden bir tanesidir. İlk olarak 2016 yılı Ocak ayının 29’unda işlem görmeye başlayan Zcash, 4.293 Dolar üzerinden alınıp satılmaktaydı. Bundan yalnızca bir gün sonra yani 30 Ocak 2016 tarihinde 2 bin Dolar gibi bir değer kaybı yaşamış ve 2014 Dolar üzerinden işlem görmüştür. Çok kısa bir süre içinde aşırı derecede değer kaybederek 2017 yılının Şubat ayından 27 Dolar üzerinden işlem görmeye başlamıştır.

Bu tarihten sonra artış trendine giren Zcash her ne kadar 4 haneli rakamları görmese de 300 Dolar bandına ulaşmış ve bir süre bu değer üzerinden işlem görmüştür. Kripto para piyasalarında yaşanan dalgalanmalar, ilginç bir şekilde, Zcash’i diğer kripto para birimlerini etkilediği kadar etkilememiştir. 23 Haziran 2018 tarihi itibariyle 192 Dolar üzerinden işlem gören Zcash, çok az da olsa istikrarlı bir şekilde yükseliş göstermektedir.

Sonuç

Odak noktası olarak gizliliği seçen Zcash kripto para borsalarındaki en ilginç para birimlerindendir. 2018 Temmuz ayı itibariyle ilk değerinin çok çok altından işlem gören Zcash, uzun vadeli yatırımlarda avantajlı bir seçenek olabilir.

Zcash, gizlilik konusunda diğer kripto para birimlerinden bir adım önde olduğu için yapılan yatırımın tamamen gizli kalmasını isteyen yatırımcılar tarafından da tercih edilebilir.

Bir Cevap Yazın