- İnsanlar birbirlerine altın ve gümüş para ödüyorlardı. Taşıması zor. Bölmesi zor.
- Kağıt para icat edildi. Taşıma ve bölmesi daha kolay.
- Bankalar kasalarındaki altınlardan daha fazla kağıt parası vermeye başladı. “Kısmi rezerv bankacılığı” başladı. Gerçek para kazandıran bankacılık. Fakat sonra kısmirezerv bankacılığı da çöktü.
- Merkez bankacılığı icat edildi. Merkez bankaları borç veren son çare kapıları olacaktı. Böylece bankaların yükü, merkez bankası aracılığıyla birbirlerinin mevduatlarını teminat altına alan diğer bankalar tarafından hafifletildi. Bankaların batma riski azalmadı. Frekansı azaldı ve etkisi arttı. Ne de olsa, bankalar bu kısmi rezerv sisteminde temelde iflas etmiş durumda kaldılar.
- Bankalar hâlâ başlarını derde sokabilir durumda. Ama şimdi durum biraz farklı, eğer bir bankanın başı belaya girerse, aynı anda diğer bütün bankaların başı belada olacak. Hükümetler onları kurtarmak için adım atmak zorunda kalacak.
- Finansal sistem ile altın arasındaki tüm bağlar 1971’de kesildi ve Nixon USD’nin sabit miktarda altın ile değiştirilemeyeceğine karar verdi. Bu, sorunu daha da şiddetlendirdi, çünkü artık bankaların basabileceği kağıt para miktarı konusunda artık hiçbir sınır mevcut değildi.
- Bu andan itibaren tüm para kredi olarak basıldı. Para bir varlık tarafından desteklenmeyi bıraktı. Bir kredi aldığınızda para oluşur ve size borç olarak verilir. Bankalar bu yeni para biriminin faiziyle onlara geri dönmesini beklemektedir. Tabii, bankaların yeterli rezervleri muhafaza etmeleri gerekiyor. Fakat bu rezervler temelde aynı kredi bazlı para biriminden oluşmaktadır. Rezervler verdikleri kredilerden çok daha düşüktür.
- Bu, para arzında patlamaya yol açtı. Federal Rezerv, 2006 yılında M3’ü raporlamayı durdurdu. Fakat ECB şu anda euro arzında %5 civarında bir yıllık artış bildiriyor.
- Bu fiyatlarda yıllık artışa neden oldu. Fiyat artışı para arzındaki artıştan biraz daha düşüktür. Bunun sebebi verimlilik artışıdır. Toplum, her yıl daha ucuz şeyler üreterek daha iyi hale gelir. Dolayısıyla, para basma yokluğunda, fiyatların her yıl düşmesini beklersiniz. Bunu yapmadıkları için para basmanın etkisi görülür.
- Geride kalanlar, %2 aralığında bir enflasyon oranıdır.
- Bankalar, her yıl verimlilik artışının %2’sini sifonlayabileceklerini keşfettiler ve insanların bu konuda şikayet etmediklerini gördüler. Bunu da, şu an para arzını yılda %5 arttırarak, parayı bir faizle geri getirerek başarıyorlar.
- Toplum üzerindeki bu sinsi vergiden başka, bankalar her iki yılda bir toplumu rehin alır. Mali bir kriz durumunda bankaların kurtarma sistemine ihtiyacı vardır ya da tüm sistem çökecektir.
- Bu sorunların yanı sıra, bankalar ve hükümetler artık nakit ödemeyi bırakmaya çalışmaktadırlar. Bu, özgür hiçbir insanın bir banka aracılığı olmadan para değiştiremeyeceği anlamına gelir. Başkaları ile özgür bir şekilde ve arada bir aracı kurum olmadan işlem yapmanın temel bir hak olduğuna inanıyorsanız, bu sizi korkutmalıdır.
- Paranın sesinin yokluğu sorunun kökeniydi. Kağıt para kullanmaya zorlandık, çünkü iyi alternatifler yoktu. Altın ve gümüşün kullanımı ise çok zor.
- Değerli metallerin (Liberty dolar) desteklediği özel bir para birimi hayata geçirilmeye çalışıldığında, bu inisiyatif kapatıldı, çünkü ABD para birimi sistemini baltalıyordu. Görünüşe göre, bir para birimi alternatifi ancak “hiç kimse” tarafından başlatılmadıysa ve başarısızlığın merkezi bir noktası olmadığı takdirde gelişebilirdi.
- İhtiyacımız olan, eşten-eşe elektronik nakit sistemiydi. Satoshi Nakamoto‘nun 2009’da anlattığı şey buydu. Yukarıda açıklanan tüm sorunlara bir cevaptı. Bu sebeple, genesis bloğunu “03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks.” metni ile etiketledi. Bitcoin, mevcut finansal sistemimize bir alternatif oluşturuyordu.
Dolayısıyla, kendinizi her sabah kripto paraların fiyatını kontrol ederken bulduğunuzda veya sürekli olarak hangi para biriminin satın alınması gerektiğini sorduğunuzda lütfen en azından kızartılacak daha büyük balıklarımız olduğunu unutmayın.
Biz finansal sistemi düzeltmek için buradayız. Bitcoin neden icat edildi sorusunun tam cevabı bu.
Bunun 1988 yılında gören Economist’e selamlar.