Yeni Başlayanlar için: Ethereum Metropolis Nedir

Ethereum Metropolis nedir sorusu Ethereum ile ilgilenen ve yatırım yapanların son günlerde kafalarını kurcayalan bir soru.

Metropolis yaklaşıyor! Veya en azından ilk iterasyon geliyor diyelim. Bir çok tartışma ve güncellemeden sonra, bir sonraki büyük sıçrayış için nihayet vakit geldi. Şu anda ve iyi bir sebepten dolayı çok fazla tartışma var. Ethereum son kez Frontier’den Homestead’a bir ağ değişimi yaptığında, fiyatı %100’den fazla artarak 12$’dan 30$’a yükselmişti.

Peki, Eter fiyatı yükselecek mi?

Metropolis’in Ethereum’a getireceği özellikler nelerdir?

Ethereum’un Metropolis’e geçebilmesi için bir hard-fork (sert çatal) gerektiğinden, yeni bir koin yaratacak mı? ETC ve ETH‘den sonra üçüncü bir Ethereum parası mı ortaya çıkacak?

Bütün bu soruların ve ana sorunuz olan Ethereum Metropolis nedir sorunuzun cevabını bu yazıda bulacaksınız.

Ethereum Metropolis nedir?

Ethereum Metropolis nedir sorusunun en basit cevabı Ethereum’un güncellenmesi. Bu, elbette Ethereum’un ilk güncellemesi değil ve son da olmayacak. Ethereum sadece bir para birimi modeli olarak tasarlanmamıştır. Merkezi olmayan uygulamalar için bir platform olacak şekilde tasarlandı. Bununla birlikte, bunu yapmadan önce büyümenin çeşitli aşamalarından geçmesi gerekiyor. Her aşamada, Ethereum, sistemini daha sağlam ve kesintisiz hale getiren daha fazla özellik katarak “yükseliyor”.

Ethereum’un süreci 4 aşamaya bölündü. Bu, çeşitli safhaların kendi gelişim zamanlarına sahip olmasını ve her aşamada olabildiğince verimli ve optimal bir şekilde geliştiğinden emin olmak için yapıldı.

4 aşama şöyledir:

1. Frontier: Ethereum ilk başlatıldığındaki aşama.
2. Homestead: Şu an içinde olduğumuz aşama.
3. Metropolis: Önümüzdeki dönem.
4. Serenity: Son aşama.

Metropolis, 4 aşamalı bir süreçte 3. etap ve uygulandığı zaman ilginç özellikler ortaya çıkacak. İşte, bol miktarda yankı uyandıran ana öğelerden bazıları.

• Zk-Snarks.
• Proof of Stake’in erken uyarlaması.
• Akıllı sözleşmelerin esnekliği ve sağlamlığı.
• Hesap Soyutlama. (Account Abstraction)

Şimdi hepsini birer birer gözden geçirelim ve böylece Ethereum Metropolis nedir ne değildir sorusuna cevap bulalım.

Özellik # 1: Zk-Snarks

Metropolis’in getirdiği en büyük ve en önemli özelliklerden biri Zk-Snarks’ın uygulanması olacak. Zk-Snarks “Sıfır Bilgi Önemsiz Etkileşimsiz Bilgi Argümanı” anlamına gelmektedir. “Zero-Knowledge Succinct Non-Interactive Argument of Knowledge” ifadesinin kısaltmasıdır. Zk-Snarks sıfır bilgi kanıtı üzerine kuruludur.

Sıfır Bilgi Kanıtı Nedir?

Sıfır bilgi kanıtında (yukarıda belirtildiği gibi), kanıtlayıcı (prover) ve doğrulayıcı (verifier) olmak üzere iki taraf vardır. Sıfır bilgi der ki; bir kanıtlayıcı bir doğrulayıcıya, bu bilgilerin aslında ne olduğunu söylemeden belirli bir bilgiye sahip olduklarını ispatlayabilir.

Sıfır bilgi kanıtının özellikleri (ZKP)

Bir ZKP’nin çalışması için bazı parametreleri karşılaması gerekir:

• Bütünlük: Beyan doğruysa, dürüst bir doğrulayıcı, dürüst bir kanıtlayıcı tarafından ikna edilebilir.
• Sağlamlık: Kanıtlayıcı sahtekâr ise, doğrulayıcıyı beyanın sağlamlığı konusunda yalan söyleyerek ikna edemez.
• Sıfır Bilgi: Eğer beyan doğruysa, doğrulayıcının beyanın gerçekte ne olduğu hakkında hiçbir fikri olmayacaktır.

Artık, sıfır bilgi kanıtının ne olduğuna dair temel bir fikrimiz var, zk-snarks’ın derinliklerine dalmadan ve blok zincirdeki uygulamasına bakmadan önce bir örnek verelim.

Sıfır Bilgi Sudoku

Bilmeyenler için, Sudoku şu şekilde bir şeye benzeyen 9X9 tablodan oluşan Japon bir bulmacadır:

Fikir, her satırı, her sütunu ve her 3X3 bloğunu 1-9 arasındaki sayılarla doldurmaktır ve hiçbir rakam kendini tekrarlamamalıdır. Dolayısıyla, yukarıdaki bulmacanın çözümü şuna benzer:

Gördüğünüz gibi, her satır, sütun ve 3X3 blok benzersizdir ve rakamlar tekrar edilmemiştir. Diyelim ki Ayşe ve Ahmet var. Ayşe, Sudoku bulmacasının bir çözümünü buluyor ama Ahmet kuşkuyla bakıyor ve Ayşe’ye inanmıyor ve Ayşe’den gerçekten çözümü bildiğini ispatlamasını istiyor. Ayşe kendisinin dürüst olduğunu ispatlamak istiyor, ancak aynı zamanda Ahmet’in bilmecenin kesin çözümünü bilmesini de istemiyor. Peki bunu nasıl yapacak? Ayşe, sıfır-bilgiyi (zero-knowledge), iddiasının geçerliliğini kanıtlamak için kullanacak.

Öncelikle Ahmet, doğrulanmış bir bilgisayar programı aracılığıyla Sudoku çözümünü çalıştıracak ve program sayıları rasgele seçilen bir ikame şifresiyle çalıştıracaktır. Bu özel problem için, programın seçtiği şifre şöyle olacak:

Seçilen program ve şifre, her basamağın diğer herhangi bir sayı gibi ikamesine dönüştürme şansı aynı olacak şekildedir. Temelde, 1’in 3 olarak dönüştürülme şansı çok yüksektir ve 4’ün 9 olarak dönüştürülme şansı çok yüksektir vesaire vesaire. Bu şifreyi kullanarak, yukarıdaki bulmacaya aşağıdaki çözümü sunabiliriz:

Ayşe, dönüştürülmüş çözümü şimdi alıyor, Ahmet’in özgün çözümün ne olduğunu hala bilmediğini ve dönüştürülmüş çözüme sahip olmadığını da aklınızda bulundurun. Ayşe’nin şimdi yaptığı şey, bulmacadaki tüm sayıları bir “kilit kutusu mekanizması” kullanarak saklamış olmasıdır, temel olarak Ahmet, sayıların hiçbirini göremez ve önünde boş bir 9X9 tablosu görecektir.

Seçenekler

Ahmet’in önünde 28 seçenek var:

• Bir satırı açmak.
• Bir sütunu açmak.
• 3X3 kutuyu açmak.
• Orijinal bulmacanın dönüştürülmüş halini açmak.

Ahmet’in üçüncü satırın neye benzediğini bilmek istediğini varsayalım:

Göreceği şey bu olacaktır. Ahmet satırdaki her numaranın benzersiz olduğunu görecek ve özgün çözümdeki her olası sayı şifrelenme olasılığına sahip olduğundan, Ahmet’te orijinal çözümün ne olduğu noktasında hiçbir ipucu olmayacaktır.

Şimdi Ahmet’in son seçeneği seçmeye karar verdiğini ve orijinal bulmacanın, dönüşüm sağlandığında neye benzediğini görmek istiyor olduğunu varsayalım:

Bir kez daha, şifre rasgele seçildi ve tüm sayıların dönüştürülme olasılığı aynı olduğundan, Ahmet orijinal çözümün ne olduğu hakkında hiçbir fikre sahip olmayacaktır. Ahmet şimdi tüm 28 seçeneği tek tek deneyebilir ve sonunda Ayşe’nin beyanının geçerliliğinden memnun olacaktır.

Peki neden?

Çünkü Ayşe gerçekten hile yapıyorsa, Ahmet’in 28 seçeneğinin her biri için benzersiz çözümler üretmek için bir şifre bulması imkânsızdır. Ahmet sadece bir seçeneği seçerse, Ayşe’nin hile yapmaktan vaz geçme şansı 27/28’dir. Fakat eğer Ahmet birden çok kez rasgele test yapmayı seçerse, 150 kez test etmeyi seçtiğini varsayarsak, Ayşe’nin aldatmacadan kurtulma tercihi %0.5’ten küçük olan (27/28)^150’ye düşer.

Bu senaryonun sıfır-bilgi özelliklerini kontrol edelim:

• Bütünlük: Kullanılan şifre programı doğrulandı ve hem Ayşe hem de Ahmet protokole uygun hareket ediyor.
• Sağlamlık: Eğer Ahmet 150 kez rasgele test yapsa, Ayşe’nin hilesinin başarılı olma ihtimali %0.5’in altındadır.
• Sıfır Bilgi: Ayşe orijinal çözümün ne olduğunu Ahmet’e asla bildirmek zorunda kalmadı.

Yani, sıfır-bilgi “gerçek dünyada” böyle çalışır. Peki Zk-snarks ile kodda sıfır bilgiyi nasıl uygulayacağız ve blok zincirde bunun kullanımı nedir?

Zk-Snarks’ın kullanımı nasıldır?

Zk-Snarks “Sıfır Bilgi Önemsiz Etkileşimsiz Bilgi Argümanı” anlamına gelmektedir. Modern blockchain teknolojisindeki kullanımı muazzamdır. Uygulamasını anlamak için akıllı sözleşmelerin nasıl çalıştığını bilmek önemlidir. Akıllı bir sözleşme, temelde, belirli bir işlevi yerine getirdikten sonra etkinleştirilen fonların bir emanetidir.

Örneğin Ayşe, Ahmet ile bir araya geldiği akıllı bir sözleşmede sözleşmeye 100 ETH koyuyor. Ahmet belirli bir işi tamamladıktan sonra bu sözleşmeden 100 ETH almış olacak.

Ahmet’in yapması gereken görevler çok katmanlı ve gizli olduğunda, bu karmaşıklaşıyor. Ayşe ile akıllı bir kontrat imzaladığınızı varsayalım. Şimdi, yalnızca A, B ve C’yı yaparsanız ödemeyi alacaksınız. A, B ve C’nin ayrıntılarını şirketiniz için gizlilikten dolayı açıklamak istemiyorsanız ve herhangi bir rakibin bilmesini istemiyorsanız ne yapman gerektiğini biliyor musun?

Zk-Snarks’ın yaptığı şey bu adımların gerçekte ne olduğunu açıklamadan akıllı sözleşmede atıldığını ispatlamasıdır. Sizin ve şirketinizin gizliliğini korumak çok yararlıdır. Bu yöntemle işlemin tamamını göstermeden işlemin bir parçasını ortaya koyabilir ve iddialarınız hakkında dürüst olduğunuzu ispatlayabilirsiniz.

Zk-Snark ve Ethereum

Ethereum ZCash (Zero Cash, tamamen Zk-Snarks temelli kripto para) ile yakından çalışıyor. Zk-snarks’ı blockchain üzerinde nasıl uygulayacaklarını gösterebilecek bir proje varsa o da Zcash. Şahsen, Metropolis’in Zk-Snarks’ı nasıl birleştireceğini görmek için sabırsızlanıyoruz.

Proof of Stake’in erken uyarlaması

Peki Proof of Stake ile Proof of Work arasındaki fark nedir?

• Proof of Work: Ethereum ve Bitcoin gibi kripto paraların çoğunun şu ana kadar takip ettiği protokol budur. Bu madencilerin, şifreli bulmacaları özel donanım kullanarak çözerek kripto para birimlerini “kazıması” anlamına gelir.
• Proof of Stake: Bu protokol, tüm madencilik işlemini sanal hale getirecektir. Bu sistemde madenciler yerine validatörlerimiz var. Çalışması şöyle, bir doğrulayıcı olarak, önce eterinizin bir kısmını tehlikeye atmanız gerekecektir. Bunu yaptıktan sonra blokları doğrulamaya başlayacaksınız, bu bloklar temel olarak blok zincire eklenebileceğini düşündüğünüz herhangi bir bloğu görürseniz, üzerine bir bahis koyarak onaylayabileceğiniz anlamına gelir. Blok ne zaman eklenirse, yatırım yaptığınız bahisle orantılı olarak bir ödül alırsınız. Bununla birlikte, yanlış veya kötü niyetli bloğa bahis yaparsanız, yatırım yaptığınız bahis sizden alınacaktır.

Ethereum, “proof of stake”i uygulamak için Casper uzlaşma algoritmasını kullanacaktır. Başlangıçta, işlemlerin çoğunluğunun hala proof of work kullanacağı hibrid bir stil sistem olacak, ve her 100’üncü işlem proof of stake olacak. Bu, Ethereum platformunda proof of stake için gerçek dünya testi sunacak. Ethereum için bunun anlamı nedir ve bu protokolün avantajları nelerdir? Hadi bir bakalım.

Proof of stake’in avantajları

• Genel enerji tüketimini ve parasal maliyeti düşürecek: Dünya geneli bitcoin madencileri elektrik için saatte yaklaşık 50.000 dolar harcıyorlar. Günlük 1.2 milyon dolar, ayda 36 milyon dolar ve yılda ~ 450 milyon dolar! Sadece boşa harcanan enerjiyi bir düşünün! “Proof of Staek”i kullanarak tüm süreci tamamen sanal hale getiriyorsunuz ve bütün bu masrafları kesiyorsunuz.
• ASIC’in hiçbir avantajı kalmayacak: Bütün süreç sanal olacak, sistem daha iyi donanıma veya ASIC’lere (uygulamaya özel entegre devreye) sahip olana bağlı kalmayacak.
• %51 saldırısını zorlaştıracak: Bir grup madenci, dünya hash kuvvetinin %50’sinden fazlasını kazandığında %51 saldırısı olur. Proof of Stake kullanmak bu saldırıyı ortadan kaldırır.
• Kötü niyetten uzak doğrulayıcılar: Fonları bloke zincirine kilitleyen herhangi bir doğrulayıcı, zincire herhangi bir yanlış veya kötü niyetli blok ekleyemez; böyle bir hareket, yatırım yapılan tüm payların kendilerinden alınması anlamına gelir.
• Blok yaratma: Daha yeni blokların oluşturulmasını ve tüm sürecin daha hızlı olmasını sağlar. (Bir sonraki bölümde bununla ilgili daha fazla bilgi olacak).
• Ölçeklenebilirlik: “sharding” kavramını getirerek blok zincirini ölçeklendirilebilir hale getirir (Daha sonra bununla ilgili daha fazla bilgi vereceğiz.)

Casper Algoritması

Ethereum Metropolis nedir sorumuza halen cevap arıyoruz. Daha teknik detaya inmemiz lazım.

Proof of Stake algoritmasının çeşitli basit uygulamaları yapılmış olsa da, Casper’ı diğerlerinden ayıran şey, dürüst madencileri teşvik etmesi ve sahtekâr olanları cezalandırmasıdır. Varlığınızı (stake) kötü niyetli bir bloka koyduysanız, bu varlık miktarı sizden alınacaktır. Kurallara uymayan cezalandırılır.

Ethereum geliştiricisi Vitalik bunu şöyle açıklıyor:

“Bir daire etrafında oturan 100 insan düşünün. Bir kişide her biri farklı işlem geçmişi olan bir kağıt paketi var. İlk katılımcı bir kalem alır ve bir tanesini imzalar, sonra onu benzer bir seçim yapan bir sonraki kişiye verir. En sonunda katılımcılarının çoğunluğunun imzaladığı işlem geçmişini imzalayan her bir katılımcı 1 ABD doları alır. Bir sayfa imzalayıp daha sonra başka bir sayfa daha imzalarsanız, eviniz yanar.”

Ardından, doğru kağıt parçasını imzalamanın muhtemel iyi bir teşvik olduğunu ekliyor.

• Zorluk zaman bombası nedir?
• Madencileri proof of work protokolünden proof of stake protokolüne taşımaya teşvik etmek için ne gereklidir?

Madenciler blokları kazıyabilmek için binlerce dolarlık ekipman satın alırlar. Proof of Stake geldiği an; bütün bu malzemeler değersizleşecek. Çok fazla para harcadığınızı ve süper karmaşık madencilik havuzları kurduğunuzu düşünün; bunlar da tamamen faydasız hale gelecek.

Durum buysa, madencileri eski proof of work zincirinden yeni proof of stake zincirine taşımaya nasıl ikna edebilirsiniz? Bu, özünde, üç Ethereum koini yaratacaktır: Ethereum Classic, Ethereum Proof of Work ve Ethereum Proof of Stake. Bu tam bir kabus olacaktır.

Bu, Ethereum’un ekonomik değerini ve güvenilirliğini büyük ölçüde düşürmekle kalmayacak, aynı zamanda zincirin saldırılara karşı savunmasız kalmasına neden olacak genel zincirin özelliklerini de zayıflatacak.

Madencilere yeni zincire katılma konusunda doğru teşvikler verildiğinden emin olmak için Ethereum geliştiricileri zorluk zaman bombasını geliştirdi. Zaman bombası 7 Eylül 2015’te tanıtıldı. Zaman bombasının zorluk derecesinin nasıl çalıştığını anlamak için zorluğun ve madenciliğin nasıl çalıştığını anlamak önemlidir.

Bakınız: Zorluk

Zorluk nedir ve nasıl çalışır?

Ethereum Metropolis nedir sorusuna halen cevap arıyoruz. Her türlü detaya bakmamız lazım ki genel bir fikrimiz olsun.

Zorluk kavramı bitcoin ile başladı. Bitcoin ilk tanıtıldığında, madencilik son derece basitti ve herkes kendi bilgisayarını kullanarak yapabiliyordu. Bununla birlikte, bitcoin giderek daha popüler hale geldiğinden, ağdaki madencilerin sayısı arttı. Bu, madencilerin kontrolden çıktığını ve bir yıl içinde kalan tüm bitcoinleri temizleme imkânı yarattığını gösteriyor. Satoshi Nakamoto bu durumu öngörmüş ve dolayısıyla “zorluk” sistemini uygulamıştır.

Zorluk sistemi şu şekilde çalışır: madenciler şifreli bulmacaları çözmek için hesaplama güçlerini harcarlar. Rastgele bir dizgeyi (nonce olarak adlandırılır) bloğun hash’ine ekler ve daha sonra tüm dizgeyi hash hale getirirler. Ortaya çıkan değer belirli bir sabit değerden daha düşükse başarılı olduğu kabul edilir ve yeni blok blok zincirine eklenir. Bu “nonce” bulma son derece zor, ratsgele ve tüm madenciliğin kalbi bir işlemdir.

Bütün süreci tekrar edersek, bunun nasıl olacağı şöyle özetlenebilir:

• Yeni bloğun içeriğinin hash değeri alınır.
• Hash değerine bir nonce (rasgele dizge) eklenir.
• Yeni dizge yeniden hash’lenir.
• Son hash daha sonra zorluk seviyesiyle karşılaştırılır ve gerçekten de o seviyeden az olup olmadığına bakılır.
• Değilse, nonce değiştirilir ve işlem tekrarlanır.
• Evet ise, blok zincire eklenir ve defter güncellenir ve eklenmesiyle ilgili uyarı yapılır.
• Bu işlemi yapan madencilere ödül verilir.

Zorluk her 2016 blokta ayarlanır.

Zorluk seviyesi, blokların çıkarıldığı orana doğrudan orantılıdır. Bitcoin’in ortalama blok süresi 10 saniyedir.

Blok süresi bunun altına inerse, zorluk seviyesi artar, eğer yükselirse zorluk süresi azalır. Bu, bitcoinin blok zamanının ~10 saniye kaldığından emin olmak için yapılır.

Temel olarak bitcoin madenciliği bu şekilde çalışır ve Ethereum da aynı protokolü izler.

Peki zaman bombası zorluğu ne yapar?

Zorluk bombası, madenciliğin imkansız hale gelmesi için zorluğu sürekli arttıracaktır.

Daha önce de söylediğimiz gibi zorluk seviyesi, blokların çıkarıldığı orana göre ayarlanır. Ethereum zorluk düzeltme algoritması şu şekilde görünür:

block_diff = parent_diff + parent_diff // 2048 * max (1 – (block_timestamp – parent_timestamp) // 10, -99) + int (2 ** ((block.number // 100000) – 2))

(Burada “//”, bölme operatörüdür, böylece 6 // 2 = 3 ve 9 // 2 = 4 olur.)

Peki, temelde Türkçe’de ne anlama geldiğine bakalım:

Block_timestap = bloğun çıkarıldığı zaman.

Parent_timestamp = bu bloktan önceki blokun çıkarıldığı zaman.

• Eğer (block_timestamp – parent_timestamp) <10 saniye ise, “parent_diff // 2048 * 1” faktörü zorluk derecesine eklenir.
• Eğer (block_timestamp – parent_timestamp) 10-19 saniye arasında ise zorluk aynı kalır.
• Eğer (block_timestamp – parent_timestamp)> 20 saniye ise zorluk “parent_diff // 2048 * -1” tarafından “parent_diff // 2048 * -99″‘a kadar azaltılır.

Zorluk düzeltme algoritmasının Ethereum’un Homestead sürümünde işlevi buydu. Amaç blok zamanını ~15 saniye tutmaktı.

Peki bombanın zorluğu ne yapacak? Zorlukları, kriptografik bulmacaları çözmek için daha fazla zaman harcayacak şekilde ayarlamadan böyle üstel bir miktarda arttıracaktır. Sonunda, zincirde blok çıkarmak imkânsız hale gelecektir. Bu fenomene “Ethereum Buz Devri” adı verilir; tüm proof of work algoritması imkansız hale gelir.

Bu olduğunda, madencilerin proof of stake ile çalışan yeni Ethereum zincirine gitmekten başka seçeneği kalmayacaktır.

Metropolis’te bu kullanılacak mı?

Zorluk zaman bombasının 2017 sonunda patlaması bekleniyordu, ancak bir buçuk yıl ertelenmiş gibi görünüyor. Bununla birlikte, Metropolis ile geliştirme ekibi proof of stake’e geçiş sürecini yumuşatan iki değişiklik yaptı.

• Casper algoritması uygulanacak ve yukarıda belirtildiği gibi her 100’üncü blok proof of stake ile çıkarılacak.
• Madencilik ödülü, 5 eterden 3 etere düşecek.

Hedef, kullanılan tüm ağı proof of stake protokolüne geçirmek ve bütün sorunları final sürüm olan Serenity’e geçmeden önce hallatmektir.

Akıllı sözleşmelerin esnekliği ve sağlamlığı

Akıllı sözleşmeleri anlamak için öncelikle;

Bakınız: Akıllı Sözleşmeler

Akıllı sözleşmelerin Ethereum’un can damarı olduğunu söylemek abartılı olmayacaktır.

Akıllı sözleşmeler, işlerin ethereum’da nasıl yapıldığıdır. Fikir çok basittir. A ve B’nin bir üçüncü tarafın müdahalesi olmadan yapılan bir işlem veya işlev gerçekleştirdiğini düşünün. A, B’ye, 1 ETH ücret karşılığı bir görev yapmasını söyler. A 1 ETH’yi bir “kutuya” koyar. Eğer B görevini yerine getirirse o zaman 1 ETH B’ye gider, eğer yapmazsa 1 ETH tekrar A’ya döner. Bu analojide “kutu” akıllı bir sözleşmedir. Bu örnek, nasıl çalıştığını anlamanıza yardımcı olmak için kaba bir analojidir.

Peki, akıllı sözleşmeleri geliştirmek ve daha kolay hale getirmek için Ethereum’un getirdiği yenilikler nelerdir?

Öncelikle Ethereum’da işlerin nasıl yürüdüğünü anlayalım.

Akıllı Sözleşmeler Nasıl Çalışır?

A’nın B’ye yürütmek için akıllı bir sözleşme verdiğini varsayalım. Sözleşmedeki her bir işlev, B tarafında belirli bir hesaplama gücünün kullanılmasını gerektirir. Bu hesaplama gücüne “gaz” denir. Bu gaz için ödeme yapmak için gereken para “eter” olarak adlandırılır. Gaz fiyat tablosu şöyledir:

Bitcoin genellikle tüm işlemler için aynı hesaplama gücünü kullanırken, Ethereum sözleşmelerinin her biri için gereken hesaplama gücünü değiştirebilir. Her sözleşmenin, sözleşme veren taraf tarafından belirlenen kendi gaz limiti vardır. Bu, iki senaryonun ortaya çıkmasına neden olabilir:

• İstenen gaz limitin üstünde olabilir. Durum böyle olursa, sözleşme eski durumuna geri döndürülür ve tüm gaz tükenir.
• İstenen gaz limitin altında olabilir. Durum buysa, o zaman sözleşme tamamlanır ve artık gaz sözleşme koyucuya verilir.

Bir sözleşmenin yürütülmesi sırasında, daha eski bir duruma dönmek istenilirse, bir istisnanın manuel tetiklenmesi gerekecektir. Örneğin birisi bir işlemi iptal ederse, o zaman bunun geçmesi için iki kat harcamak zorunda kalacaklardır. Bir sözleşmeyi orijinal haline geri döndürmek için geliştiriciler “atmak” (throw) işlevini kullanırlar. Fırlatma işlevi sözleşmenin bir önceki durumuna dönmesine yardımcı olsa da, sözleşmede bulunan tüm gazları tüketir.

Bu sorunun üstesinden gelmek için Metropolis sözleşmelerin tüm gazı tüketmeden önceki haline geri dönmesine yardımcı olmak için “dönüş” (revert) işlevini güçlendirir. Kullanılmayan gaz, sözleşmeyi oluşturana iade edilecektir. Geri dönüş işlevinin yanı sıra Metropolis, sözleşmelerin değişken boyutlu değerleri döndürmesini sağlayacak olan “returndata” işlem kodunu da sunuyor.

Hesap Soyutlama (Account Abstraction)

Hesap soyutlamanın ne olduğuna girmeden önce, soyutlamanın ne anlama geldiğini anlamalısınız. Soyutlama, herkesin tüm teknik ayrıntıları bilmeden herhangi bir sistemi veya protokolü kullanabileceği anlamına gelir. Örneğin. iPhone’unuzu kullanırken, onu çalıştırmak için bir programcı veya mühendis olmanız gerekmez. Bir uygulamayı etkinleştirmek için ekrana basmanız veya birini aramak için arama düğmesine basmanız yeterlidir. Bazı uygulamaların telefonun içindeki devreleri nasıl etkinleştirdiğini veya belirli uygulamaların nasıl programlandığını bilmeniz gerekmez. Soyutlama, karmaşıklığı kaldırarak kitleler için karmaşık bir teknolojiyi erişilebilir hale getirir.

Soyutlama, Ethereum’un gelecekte elde etmeyi planladığı şeydir. Hayali varsayımsal bir gelecekte, Ethereum tabanlı bir DAPP kullandıklarını fark etmeden herkesin DAPPS kullanması öngörülüyor. Esas olarak Ethereum’un arka planda “kaybolmasını” istiyorlar. Metropolis, “Hesap Soyutlaması”nı (Account Abstraction) sunarak bunu gerçekleştirmek için büyük bir adım atıyor.

Soyutlamanın bir parçası olarak, Ethereum iki hesap arasındaki çizgiyi bulanıklaştırmayı planlıyor. Ethereum’da, en azından bu yazı yazılırken iki hesap bulunmaktadır. Biri harici hesap (external account), çoğu kullanıcı tarafından bilinen ve anahtarlar tarafından kontrol edilen, yani cüzdan hesapları. Bir de, blockchain içideki akıllı sözleşme kodu olarak bilinen sözleşme hesabı (contract account) var. Amaç aslında kullanıcıların harici hesaplarını akıllı bir sözleşme şeklinde tanımlamalarına izin vermektir.

Bu yapıldığında, anahtarları destekleyen kodlar, kodu destekleyen işlemlere kendi benzersiz işlemlerini koyabilir. Bu ne işe yarar? Hızlı bir şekilde gelişen kuantum hesaplamanın kripto paraların kalbi olan “kriptografi” için olası bir tehdit haline geldiğinin farkındasınızdır. İşlemlerinizi kötü niyetli bir saldırgan tarafından gerçekleştirilen bir kuantum saldırısından kurtarmak istediğinizi varsayalım, bu konuda ne yapabilirsiniz?

Hesap soyutlamasıyla, kuantum kanıtı olma ihtimali olan kendi hesabınızı tanımlamak için hash merdivenler gibi imza düzenleri kullanabilirsiniz. Böylece hesaplarınız akıllı bir sözleşme gibi tamamen özelleştirilebilir.

Bizans ve Konstantinopol nedir?

“Byzamtium” ve “Constantinople” terimleri kriptografide çok yaygındır. Peki ne anlama geliyorlar?

Metropolis aynı zamanda önemli değişiklikleri beraberinde getiriyor. Tüm bu değişiklikleri tek seferde gerçekleştirmek ve kullanıcıları ve geliştiricileri etkilememek mümkün olmayacaktır. Bu nedenle, Ethereum Metropolis’i iki aşamalı olarak başlatıyor ve her ikisi de hardfork olarak tanıtılacak.

Bu iki aşama şunlardır:

• Bizans.
• Konstantinopol.

Bir sürü gecikmeden sonra, Bizans hardfork’u, blok üretim metrikleri göz önüne alındığında 437.000.000nci blok veya 17 Ekim civarında gerçekleşecek.

Bizans hard fork’ü birçok özellik sunacak. Başlıca olanlar:

• Zk-Snarks.
• Demin bahsettiğimiz revert ve returndata işlevleri.
• Hesap soyutlama.

İkinci hard fork olan Konstantinopol’ün ne zaman gerçekleşeceği belli değil, ancak 2018’de gerçekleşmesi planlanıyor. Bunun ana özelliği, Bizans nedeniyle ortaya çıkabilecek tüm sorunları düzeltmek ve daha da önemlisi, proof of work ve proof of stake hibrid zincirini hayata geçirmek.

Ethereum tekrar sert çatala mı gidecek? Üçüncü bir Ethereum koini mi olacak?

Hayır, olmayacak.

Ethereum-Ethereum Classic ve Bitcoin-Bitcoin Cash paralelinden dolayı insanlar bütün sert çatalların zincir bölünmelerine neden olduğunu varsaymaya başladılar. Durum aslında böyle değil.

Çatalların zincirden ayrılmasının nedeni, önerilen değişikliklerin (ethereum hardfork ve Segwit aktivasyonu) çok tartışmalı olması nedeniyle herkesin aynı fikirde olmamasından kaynaklanıyor.

Bununla birlikte, bu güncellemeler oybirliği ile uzun süre önce kararlaştırıldı. Herkes bunun olacağını biliyordu. Bu sert çatal, acil bir durumun sonucu değil, bu sert çatal, bir güncellemenin sonucudur; bu nedenle, herhangi bir topluluk bölünmesi olmayacak ve yeni bir para olmayacaktır.

Tek tartışma noktası, proof of stake olabilir, ancak madenciler, daha önce de belirtildiği gibi zorluk bombasının madenciliği imkansız hale getirmesinden dolayı, eski zincirde kalarak fazla kazanamayacaklardır.

Ethereum Metropolis Sonuç: Şimdi ne olacak?

Peki eterin değeri yükselecek mi?

Bilmiyoruz, finansal danışman değiliz. Bir koine yatırım yapmaya başlamadan önce kendi araştırmanızı yapmanız gerekir. Bununla birlikte, ethereum’u en son güncellediklerinde, değerinin %100’den daha fazla arttığının bir gerçek olduğudur.

Bizans hardfork’u, Ethereum’da çok fazla değişiklik yapacak ve işlerin nasıl sonuçlanacağını görmek insanları büyüleyecek. Zk-snarks’ın uygulanması özellikle oyunu değiştirecek ve elbette Konstantinopolis, proof of stake ile birlikte kripto dünyasındaki herkesin göz kulak olacağı bir şey olacak. Önümüzdeki yıl Ethereum için devrim niteliğinde ve ademi merkeziyetçi bir gelecek vaat ediyor olabilir.

Ethereum Metropolis nedir başlıklı yazımızın sonuna geldik. Siz ne düşünüyorsunuz? Ethereum Metropolis nedir sorunuza cevap bulabildiniz mi?